ၸိူင်းႁၵ်ႉ
မႅတ်ႉတႃႇမႄႈ
မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇꧦ
ၶၢဝ်းယၢမ်းမွၵ်ႈ 100
ပီႁိုင်ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ မီးၶိူဝ်းၵူၼ်းယူႇသွင်ၶိူဝ်း
ၼႂ်းသွင်ၶိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ပဵၼ်
ၽူႈၶဵၼ်ၵၼ်သေ ၵႆႉꧦမီးလွင်ႈတေႃႇသူႈၵၼ်၊ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းဢၼ်ယူႇၼိူဝ်လွႆၼၼ်ႉႁွင်ႉဝႃႈ
"ၶိူဝ်းလွႆ"၊ ထႅင်ႈၶိူဝ်းၼိုင်ႈ
ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈလွႆၼၼ်ႉႁွင်ႉဝႃႈ "ၶိူဝ်းလိၼ်လမ်"။
မီးယူႇဝၼ်းၼိုင်ႈ
"ၶိူဝ်းလွႆ" ၼၼ်ႉ ၶၢတ်ႇၶဝ်ႈၼမ်ႉတင်းၵိၼ်တႃႇလဵင်ႉတွင်ႉ
ပဵၼ်ဢၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းတေႉꧦ၊
ၶဝ်ၸင်ႇႁူမ်ႈႁႅင်းၵၼ် ၵူၼ်းတင်းၼမ်သေ
လူင်းမႃးတေႃႇသူႈ တိုၵ်းတေႃး "ၶိူဝ်းလိၼ်လမ်"
ဝူၼ်ႉတႃႇတေႁုပ်ႈသိမ်းဢဝ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉတင်းၵိၼ် "ၶိူဝ်းလိၼ်လမ်"
ပဵၼ်ၶွင်တူဝ်ၵဝ်ႇ။
ၵၢၼ်တေႃႇသူႈ
တိုၵ်းတေႃးၵၼ်ပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းႁိုင်သေတႃႉ ဢမ်ႇမီးၽၢႆႇလႂ်ပေႉ ၽၢႆႇလႂ်သုမ်း
ၵူၺ်း "ၶိူဝ်းလွႆ" ႁုပ်ႈသိမ်းဢဝ်လႆႈၶဝ်ႈၼမ်ႉတင်းၵိၼ်လႄႈ
ၶူဝ်းၶွင်ၸႂ်ႉတိုဝ်ႉတီႈ "ၶိူဝ်းလိၼ်လမ်" ယူႇၵမ်ႉၽွင်ႈ။ ဢမ်ႇၵႃးၼၼ်ႉၵူၺ်း မိူဝ်ႈ "ၶိူဝ်းလွႆ"
လႆႈထွၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းၶိုၼ်ႈသူႇၼိူဝ်လွႆၶိုၼ်းယဝ်ႉ "ၶိူဝ်းလိၼ်လမ်"
ၸင်ႇလႆႈႁပ်ႇႁူႉဝႃႈ မီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင်ၶိူဝ်းၶဝ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ
ထုၵ်ႇၺွပ်းၵႂႃႇပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ။
မိူဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉႁူႉၶၢဝ်ႇယဝ်ႉၵေႃႈ
ႁူဝ်ၼႃႈ "ၶိူဝ်းလိၼ်လမ်" ၸင်ႇထၢမ်ဝႃႈ "လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင် ၼၼ်ႉပဵၼ်လုၵ်ႈၽႂ်" လုၵ်ႈၼွင်ႉမၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈတွပ်ႇဝႃႈ "ပဵၼ်လုၵ်ႈၶွင် ယိင်းမေႈမၢႆႈ
ၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၼၢင်းၸိင်ႇဢူႉ ၼႆၶႃႈ"
ၵွပ်ႈသင်လႄႈၼၢင်းပဵၼ်မေႈမၢႆႈ" ႁူဝ်ၼႃႈ ၶိူဝ်းလိၼ်လမ် ထၢမ်ထႅင်ႈ
"ၽူဝ်မၼ်းၼၢင်းပဵၼ် သိုၵ်း ၽူႈတေႃႇသူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ၼႂ်းၶိူဝ်းႁဝ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ၶဝ်လႆႈတၢႆၵႂႃႇ မိူဝ်ႈပၢင်တေႃႇသူႈ
တိုၵ်းတေႃးၵၼ်ဢၼ်ပူၼ်ႉမႃး ၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ" လုၵ်ႈၼွင်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈတွပ်ႇ၊ ႁူဝ်ၼႃႈၶိူဝ်းလိၼ်လမ် ထူၺ်ႈၸႂ် လူင်ယဝ်ႉ
ထၢမ်ထႅင်ႈဝႃႈ "မိူဝ်ႈလဵဝ် ၼၢင်းၸိင်ႇဢူႉ ႁူႉၶၢဝ်ႇႁၢႆႉလူင်ၼႆႉယဝ်ႉႁ" ႁူႉယဝ်ႉၶႃႈ
ယဝ်ႉၵေႃႈမၼ်းၼၢင်းၸဵပ်းၸႂ်ၼႃႇလႄႈ ပေႃးလႆႈႁွင်ႉႁႆႈၵႂႃႇတၢင်းယဝ်ႉ မိူဝ်းတၢင်း
မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼၢင်းႁၢႆတူဝ် ၵႂႃႇလႂ်ယဝ်ႉဢမ်ႇႁူႉ ႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်သွၵ်ႈႁႃယူႇပႆႇႁၼ်ၶႃႈ။
ႁူဝ်ၼႃႈ ၶိူဝ်းလိၼ်လမ် ပဵၼ်ဢၼ်ဢေးလူၸႂ်ၼၢင်းၼႃႇလႄႈ
ၸွႆႈလိူဝ်ၼၢင်း လူၺ်ႈၸႂ်ႉ လုၵ်ႈၼွင်ႉ ၽူႈတေႃႇသူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇမၼ်း လၢႆꧦၵေႃႉ၊ ၶိုၼ်ႈသူႇၼိူဝ်လွႆ ဢၼ်မီး ၶိူဝ်းလွႆယူႇ ၼႆသေ ႁႂ်ႈႁိမ်ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင် ၼၼ်ႉမႃးႁႂ်ႈလႆႈ
ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ႁႃမႄႈမၼ်းထႅင်ႈ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။
"ၶိူဝ်းလွႆ" ပၵ်းသဝ်းယူႇၼိူဝ်ၸိၵ်းလွႆသုင်ၼၼ်ႉ
ၵူၺ်းၵူၼ်းၶိူဝ်းလိၼ်လမ်ဢမ်ႇယၢမ်ႈ ၶိုၼ်ႈလွႆသုင်ꧦမႃးဢွၼ်းတၢင်း
ၵွပ်ႈၼၼ် ပေႉသမ်ႉဝႃႈၶဝ်တေပဵၼ်ၵူၼ်းတေႃႇသူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ
တူဝ်ယႂ်ႇသုင်သေတႃႉ၊ ၵူၺ်းၶဝ်ဢွၵ်ႇတၢင ၶိုၼ်ႈလွႆၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈဝၼ်းဢမ်ႇပူၼ်ႉ
ႁဵင်ယၢင်ႈလႆႈ၊ ၵွပ်ႈလွႆသုင်ၼႃႇၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ထိုင်မႃးၶၢဝ်းတၢင်းၸဵတ်းဝၼ်းယဝ်ႉ၊ ၸုမ်းၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁိူဝ်ႉမွႆႈၼႃႇယဝ်ႉလႄႈ မၢင်ၵေႃႉၶႂ်ႈယွမ်းၵၢၼ်ႉယဝ်ႉ
ဢုပ်ႇၵၼ်ၵႂႃႇမႃးဝႃႈ
"ၼႆႉၵေႃႈႁဝ်းမႃးလႆႈၸဵတ်းဝၼ်းယဝ်ႉ
တႃႉပႆႇထိုင်လႂ်သေဢိတ်း ၶဝ်ႈၼမ်ႉတင်းၵိၼ်ဢၼ်ႁဝ်းဢဝ်မႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈၸမ်မူတ်းယဝ်ႉ
ႁဝ်းဝႃႈ ႁဝ်းဢွၼ်ၵၼ် ပွၵ်ႈမိူဝ်းႁေလႃႈ သိုပ်ႇၵႂႃႇၵေႃႈတေတၢႆၸွမ်းတၢင်းမူတ်းၵူၺ်းပေႃးပဵၼ်ၼႆတေႉ'' ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။
"ပေႃးၼၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလူး" ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈထၢမ် "ၶၢဝ်းတၢင်းပေႃးလႆႈၸဵတ်းဝၼ်းယဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ၊ ႁၢၼ်ႉတေႃႇႁဝ်းပေႃးထိုင်တီႈၼၼ်ႈၵေႃႈ၊
မၢင်ၽဝ်ႇ ၶဝ်ႁႅမ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ပေႃးႁဝ်းထိုင်ႈတီႈၼၼ်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉသမ်ႉ
ဢမ်ႇမီးသၢႆၸႂ်ယဝ်ႉလူး ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်သမ်ႉ တေမီးၽွၼ်းလီသင်လႃႇ။"
"ၵူၺ်းၵႃႈႁူဝ်ၼႃႈႁဝ်း လၢတ်ႈမႃးဝႃႈ ႁႃလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈထူပ်း၊"
"ၶႃႈဝႃႈတေႉ ႁူဝ်ၼႃႈႁဝ်ႈၵေႃႈဢမ်ႇဝူၼ်ႉမႅၼ်ႈယူဝ်ႉ ဝႃႈလွင်ႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း
ၶိုၼ်ႈလွႆ ဢၼ်ၼႆႉ တေယၢပ်ႇယဵၼ်း တုၵ်ႉၶပေႃးတၢၼ်ႇၼႆႉၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး သမ်ႉလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းပဵၼ်
ၸဵတ်းပႅတ်ႇဝၼ်းၸိူင်ႉၼႆ၊ သင်ႁူဝ်ၼႃႈႁဝ်းႁူႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉႁဝ်းထူပ်းယူႇၼႆႉ ႁူဝ်ၼႃႈၵေႃႈတေ
ယွမ်းၵၢၼ်ႉ ထွႆလင်ယူႇၵူၺ်း"။
ဝၢႆးသေထႅင်ၵၼ် လွင်ႈၼႆႉယူႇတင်းႁိုင်ယဝ်ႉ ၵူႈၵေႃႉၵေႃႈႁၼ်ထိုင်ႈဝႃႈ
တေထွၼ်တူဝ် ပွၵ်ႈၶိုၼ်းတင်းလင်။
မိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ်ႉၵဵပ်းၶူဝ်းၶွင်ယူႇၼၼ်ႉ ယူႇꧦၵေႃႈ ၽူႈတေႃႇသူႈၼႂ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ
တူၵ်းၸႂ်သေ ႁွင်ႉသဵင်လင်ၶိုၼ်းမႃးဝႃႈ "ၵူၼ်းႁဝ်း!! တူၺ်းတီႈၼၼ်ႈလူး မီးၵူၼ်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈပႆမႃးၼၼ်ႈၼေႈ
ဢမ်ႇၸႂ်ႈၼၢင်းၸိင်ႇဢူႉႁ" ၵူႈၵေႃႉၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ်ဝၢႆႇတူၺ်း သမ်ႉပဵၼ်ၼၢင်းၸိင်ႇဢူႉယူႇတေႉ၊
ၵူၺ်းၵႃႈမၼ်းၼၢင်းဢမ်ႇလီ တူၵ်းၸႂ်ပဵင်းႁေႃႇၽႃႈသီလႅင်းꧦ ၼႂ်းဢူၵ်းမၼ်းၼၢင်းၼၼ်ႉ၊
ၼၢင်းဢုမ်ႈလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းၼၢင်းပွၵ်ႈမႃးၸွမ်း၊ ၽူႈၵူၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်လႅၼ်ႈၶဝ်ႈႁႃမၼ်းၼၢင်းသေ၊ တူၺ်းမၼ်းၼၢင်းလႅပ်ႈႁိူဝ်ႉမွႆႈၼႃႇယဝ်ႉ ၵူၺ်းမၼ်းၼၢင်း ဢမ်ႇၶၢမ်ႇပၼ်ၽႂ်ဢုမ်ႈလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း၊
ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸင်ႈႁႃၼမ်ႉမႃးပၼ်မၼ်းၼၢင်ႈသုၵ်ႈၼႃႈမၼ်းသေ ၵိၼ်ႁႂ်ႈပေႃးႁၢႆႁိူဝ်ႉ။
"ၸဝ်ႈၵႂႃႇႁၼ်လုၵ်ႈၸၢႆးတီႈလႂ်လႃႇ ၼၢင်းၸိင်ႇဢူႉ၊
ၶိူဝ်းၵူၼ်းလွႆပွႆႇၽႃႈ လုၵ်ႈၸဝ်ႈပႅတ်ႈၸွမ်းတၢင်း ၸိူင်ႉၼၼ်ႉႁ" ၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈထၢမ်း၊ မၼ်းၼၢင်းၵေႃႈတွပ်ႇဝႃႈ "ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶႃႈၸဝ်ႈ
ၶႃႈလမ်းၸွမ်းၶိူဝ်းလွႆ ၵႂႃႇထိုင်ၸိၵ်းလွႆပုၼ်ႉသေ ဢွၼ်ႈဝွၼ်းႁႂ်ႈၶဝ် ပၼ်ပွႆႇပၼ်လုၵ်ႈၸၢႆးၶႃႈၶိုၼ်းတိၵ်းꧦ
ႄလႈ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း ၸုမ်းၶဝ်ၸင်ႇႁၼ်ၸႂ်ၶႃႈသေ ၸင်ႇပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်းၵူၺ်းၶႃႈ။
ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉထွမ်ႇၼၢင်ႈၸိင်ႇဢူႉ လၢတ်ႈယဝ်ႉဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းၸႂ်သေ
လၢတ်ႈဝႃႈ " ၸဝ်ႈၵေႃႉလဵဝ် ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇထိုင်ၸိၵ်းလွႆပုၼ်ႉ
ၶၢဝ်းတၢင်ႈၼႂ်းၸဵတ်းဝၼ်းၸိူင်ႉၼၼ်ႉႁ၊ တေႃႈၼင်ႇၸုမ်းႁဝ်းတႃႉၵႂႃႇဢမ်ႇထိုင်လႆႈ ၸဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်လႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ်။
ၼၢင်းၸိင်ႇဢူႉၵေႃႈ တွပ်ႇဝႃႈ ꧦ ၶႃႈၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉမိူၼ်ၵၼ် ဝႃႈၶႃႈၵႂႃႇထိုင်လႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ်၊
ဢၼ်ၶႃႈႁူႉတေႉၶႃႈတိုၼ်းတေၵႂႃႇႁႂ်ႈထိုင် ၵွပ်ႈလုၵ်ႈၶႃႈပႂ်ႉၶႃႈဝႆႉတီႈၼၼ်ႈ၊ ပဵၼ်လွင်ႈထမ်ႇမတႃႇ
တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၵေႃႉပဵၼ်မႄႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်မႃးၵေႃႈယဝ်ႉ တိုၼ်းတေဢမ်ႇပွႆႇၽႃႈၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈလႆႈ၊
ၵူၺ်းၵႃႈတွၼ်ႈတႃႇၸုမ်းသူၸဝ်ႈ သူၸဝ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈပေႃႈမႄႈ ၶွင်လုၵ်ႈၸၢႆးၶႃႈ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈလုၵ်ႈၸၢႆးၶႃႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလုၵ်ႈလၢၼ်ၶွင်သူၸဝ်ႈ၊ သူၸဝ်ႈမႃးၸွမ်းၶေႃႈသင်ႇလႄႈ ပုၼ်ႈၽွၼ်းသူၸဝ်ႈမီးၼၼ်ႉၵူၺ်း၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈမႃးၸွမ်းလူၺ်းတၢင်းႁၵ်ႉသူၸဝ်ႈ၊ ပုၼ်ႈၽွၼ်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းၸႂ်သဵင်ႈမၼ်းလႆႈယူႇ ၼႂ်းဝၼ်းၼိုင်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈလွင်ႈႁၵ်ႉမႅတ်ႉတႃႇၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းမီးႁႅင်းၸႂ်လႆႈၵူႈၶၢဝ်ႈယၢမ်း။
ၽူႈတေႃႈသူႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ထွမ်ႇၼၢင်းၸိင်ႇဢူႉလၢတ်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ ၼမ်ႉတႃသႂ်ꧦထိုင်ပေႃးလႆႈလူင်းၸွမ်းၵႅမ်ႈ
ၵွပ်ႈလႆႈငိၼ်းႁူႉထိုင်လွင်ႈႁၵ်ႉမႅတ်ႉတႃႇမႄႈ ဢၼ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ဢၼ်မီးၼိူဝ်လုၵ်ႈလၢင်း။
မိူဝ်ႈၶဝ်လူင်းမႃးထိုင်ၸုမ်းယဝ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ဢဝ်လွင်ႈၼႆႉ လဝ်ႈလၢတ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉၼႂ်းၸုမ်း
ၶိူဝ်းလိၼ်လမ်ၼၼ်ႉလႆႈႁူႉငိၼ်းၵၼ်၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉၶဝ်ဢွၼ်ၵၼ်ယုၵ်ႉယွင်ႈမၼ်းၼၢင်းပဵၼ် ၽူႈယိင်းဢၼ်မီးတၢင်းႁၵ်ႉမႅတ်ႉတႃႇ
ဢၼ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇသုတ်း ၼႂ်းၶိူဝ်းလိၼ်လမ်။
ၶေႃႈႁၼ်ထိုင်
ၸွမ်းၼင်ႇၵူၼ်းပဵၼ် ႄမႈၵေႃႉၼိုင်ႈၼၼ်ႉ လွင်ႈဢၼ်ၼၢင်းၸိင်ႇဢူႉ ဢမ်ႇႁဵတ်းပဵၼ်လႆႈၼၼ်ႉ
ဢမ်ႇမီးသင်၊ ဢပုမ်ႇဢၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈလၢတ်ႈပူၼ်ႉလိူဝ်၊ မၢင်ၽဝ်ႇ ႄမႈမၢင်ၵေႃႉ လႆႈႁဵတ်းပၼ်တွၼ်ႈတႃႇလုၵ်ႈလၢင်း
ၼမ်လိူဝ်သေ ၼၢင်းၸိင်ႇဢူႉၼႆႉၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ လွင်ႈတင်းမူတ်းၼႆႉမၼ်းပဵၼ်ယွၼ်ႉ လွင်ႈႁၵ်ႉမႅတ်ႉတႃႇမႄႈ
ဢၼ်မီးၼိူဝ်လုၵ်ႈလၢင်းၼၼ်ႉလူၼ်ႉꧦယဝ်ႉ။ ႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈ တူဝ်ႁဝ်းၵေႃႈႁၵ်ႉ ပေႃႈမႄႈတေႉꧦယူႇမိူၼ်ၵၼ်၊
ၵူၺ်းၵႃႈလွင်ႈႁၵ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတႅၵ်းၼိူင်းၵၼ်တင်း လွင်ႈႁၵ်ႉမႅတ်ႉတႃႇမႄႈ ဢၼ်မီးၼိူဝ်လုၵ်ႈလၢင်းၼၼ်ႉလႆႈ၊
ၵွပ်ႈဝႃႈလွင်ႈႁၵ်ႉမႅတ်ႇတႃႇမႄႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးဝၼ်းယူပ်ႈယွမ်း၊
ၸဝ်ႈၵွၼ်းၶမ်း ဢေႃးတိပ်ႉပ (မိူင်းသၢတ်ႇ)
ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ 20/ 7/ 2017





